Mert İnan – İstanbul Boğazı’nın Beşiktaş’tan İstinye’ye hakikat uzanan kıyı bandında ortaya çıkan görünüm yaşanan durumun vehametini ortaya koyarken, uzmanlar hemen, hamsi, istavrit ve sardalya üzere küçük balıkların avlanmasına 1 yıl mühletle kısıtlama getirilmesi gerektiğini savunuyor.

Boğaz’daki deniz anası istilası bilhassa İstanbul Boğazı’nın Karadeniz’e yakın kısımlarında görülen tekne avcılığına reaksiyonları de arttırıyor. Çok avın yanı sıra çevresel kirliliğin de ekolojik yıkıma neden olduğu belirtilirken, Marmara Denizi’nde araştırmalarda bulunan uzmanlar, denizanası istilasının Boğaz çizgisinin yanı sıra Erdek, Bandırma kıyı bandı ile Tekirdağ kıyılarında da görülmeye başlandığına dikkat çekiyor.

‘Ekosistem çöktü’ uyarısı!

İstanbul Üniversitesi Fizikî Oşinografi ve Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Ahsen Yüksek, geçtiğimiz ilkbahar ve yaz periyodunda Marmara Denizi’ni tesiri altına alan müsilajın birincil nedeninin küçük balık tiplerinin büsbütün ortadan kalkması olduğuna dikkat çekerken, denizanası istilasının da benzeri durumdan kaynaklandığını lisana getirdi.

Doç. Yüksek, Milliyet’le şu tespitleri paylaştı: “Besin zincirine ortak balık cinsleri yok olunca denizanaları ortama hakim olmaya başlar. Uzun müddettir denizanası artışına dikkat çekmeye çalışıyoruz lakin sesimizi duyan olmadı. Planktonlar üzerinden beslenen hamsi, sardalya, çaça, istavrit, sardalyayı rahat bırakmadıktan sonra Marmara düzelmez. Gırgır teknelerinin en az 1 yıl boyunca avlanmaması gerekiyor. Bugün Boğaz kıyılarında gördüğünüz görüntünün gibisi Güney Marmara kıyıları ve Tekirdağ kıyısında de ortaya çıkmış durumda. Denizanası istilası sistemde bozukluğu gösteriyor. Marmara Denizi ağır insan baskısı altında. Akıntının yüksek olduğu Boğaz’da bile denizanası istilasını görülmesi eko sistemin bozulduğunun işaretidir. Birkaç yıl boyunca küçük ve hareketli balıkların, bilhassa de hamsinin avlanmasına kısıtlama getirilmesi gerekiyor. İkazlar dikkate alınmazsa yaza kalmadan müsilajdan daha makus bir görünüm görebiliriz.”

‘Balık avı kısıtlanmalı’

İTÜ Etraf Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. İzzet Öztürk de, bilhassa planktonla beslenen popülasyonun yok olmaya başlaması nedeniyle mevcut vahim tablonun ortaya çıktığına dikkat çekti. “Kirleticileri azaltırsak toparlanma çok kısa müddette gerçekleşir” diyen Prof. Dr. Öztürk, şu ikazlarda bulundu: “Küçük balıkların jenerasyonunun tükenmeye başlaması nedeniyle eko sistem bozulmuş durumda. Hamsi, istavrit ve sardalya bolluğu olsa deniz anası olmaz. Deniz suyu her yıl daha geç soğuyor. Deniz suyu sıcaklıklarındaki bozulma da sisteme olumsuz tesir ediyor. Denizanası planktonla besleniyor. Hamsinin çok avlanma sonucu çekilmesi denizanası patlamasına neden oluyor. Marmara ve Boğazlar’ı kurtarmak istiyorsak planktonlarla beslenen hamsi ve küçük balık cinslerinin avlanmasına kısıtlama getirmemiz gerekiyor.